سَنجاب یکی از انواع جوندگان است از خانواده سنجابان (Sciuridae) و جنس آن جنس سنجاب‌ها (Sciurus) نام دارد. این حیوان معمولاً بر بالای درختان زندگی می‌کند و از مشخصات آن داشتن دم بلند و پر پشت و دستهای کوتاه و پاهای قوی و تنومند و موی ظریف بدن و گوشهای برجسته احاطه شده با پشم و چشمهای بزرگ است. سنجاب در قاره آسیا، آمریکا، اروپا و آفریقا وجود دارد و گونه‌های مختلفی دارد و در طبیعت از گردو، فندق، بلوط، میوه‌جات و دانه‌ها تغذیه نموده و در صورت دسترسی به لانه پرندگان بر تخم و جوجه پرندگان نیز تغذیه می‌کند. این حیوان ممکن است که توسط مار، پرندگان شکاری و روباه صید شود. از صفات مشهور سنجاب ذخیره‌سازی گردو و فندق در شکاف درختان یا در زیر زمین جهت مصرف آن‌ها در زمستان‌ها است و بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهند که این حیوان حافظه‌ای بسیار قوی دارد و به راحتی می‌تواند محل دفن گردو و فندق را یافته و در زمستان که به دست آوردن غذا دشوار می‌شود از ذخیره غذای خود تغذیه نماید.

 اگر یک سنجاب زمینی با یک مار زنگی که در کمین او نشسته‌است مواجه شود، سنجاب سعی می‌کند که از خود دفاع کند و پاسخ دفاعی اش نیز بسیار خارق العاده و شگفت انگیز است. سنجاب زمینی معمولاً با مشاهده مار، آرام و بی سر و صدا سر جای خود ایستاده و در مقابل شروع به تکان دادن دم خود می‌کند، با پاهای خود شروع به پرتاب سنگ کرده و حتی ممکن است گاز نیز بگیرد. دم سنجاب زمینی به هنگام نبرد با مار زنگی بسیار گرم می‌شود و از خود امواج مادون قرمزی ساطع می‌کند که موجب به هم خوردن تعادل مار زنگی شده و باعث لغزیدن و لیز خوردن آن می‌شود. سنجاب‌های زمینی که در زبان انگلیسی پریری داگ نامیده می‌شوند در دالان‌های زیرزمینی که خود حفر می‌کنند زندگی می‌کنند. شکل ظاهری آن‌ها شباهت چندانی به سنجاب‌های درختی نداشته و بیشتر شبیه به سگ آبی است. آن‌ها بیشتر در علفزارهای آمریکای شمالی زندگی می‌کنند. به دالان‌های زیرزمینی آن‌ها شهر می‌گویند که در هر شهر بیش از هزار پریری داگ زندگی می‌کند.^[۳]

سنجاب‌ها معمولاً دو مرتبه در سال جفت‌گیری و تولید مثل می‌کنند. یکی اواخر زمستان که دمای هوا رو به اعتدال می‌رود و دیگری اوایل بهار قبل از این که هوا گرم شود. در واقع می‌توان گفت که بهار مناسب‌ترین فصل برای این امر است که ایده‌آل‌ترین دما را داراست. سنجاب‌ها در هر مرتبه ۳ تا ۵ بچه به دنیا می‌آورند. حاملگی سنجاب ۳۰ تا ۴۵ روز طول می‌کشد. بچه‌ها با بدنی عاری از مو و با چشم و گوش بسته به دنیا می‌آیند. در ۱۵ روزگی بدن آن‌ها مو در می‌آورد و در ۲۵ تا ۳۰ روزگی چشم باز می‌کنند. همچنین تا ۸ الی ۱۰ هفتگی از شیر مادر تغذیه می‌کنند. تولید مثل سنجاب‌ها از نوع جنسی و لقاح آن‌ها داخلی است.

سنجاب‌ها در مناطق وسیعی از زیستگاه‌های دنیا از جنگل‌های استوایی تا بیابان‌های نیمه خشک یافت می‌گردند این حیوانات را می‌توان در تمامی کشورها مشاهده کرد. سنجاب در محیط‌های زیست متنوعی از جنگل‌های استوایی گرفته تا صحراهای نیمه خشک سوزان زندگی می‌کنند. آن‌ها فقط در مناطق قطبی و صحراهای بسیار خشک قادر به زندگی نیستند. سنجاب‌ها در قاره استرالیا، جزیره ماداگاسکار و آمریکای جنوبی یافت نمی‌شوند. سنجاب معمولاً در درجه اول گیاه خوارند و بر میوه و بذر گیاهان و فندق تغذیه می‌کنند. آن‌ها همچنین از حشرات، خزندگان کوچک نیز تغذیه می‌کنند.